Leeftijd 51.
Geboorteplaats Voorhout.
Woonplaats Sneek.
Burgerlijke staat Hijlien, zoon Ruben (21) en dochter Sabine (18).
Opleiding vwo Noordwijkerhout, Koninklijke Militaire Academie Breda, elektrotechniek TU Delft.
Functie Ondernemer en uitvinder, directeur/grootaandeelhouder Bright Spark in Joure.
Werk/carrière Technisch officier in de luchtmacht bij de squadrons 322 en 323 op Vliegbasis Leeuwarden, in 2002 oprichter van Bright Spark in Joure en managing director van dit bedrijf.
Restaurant Le Petit Bistro Sneek.
Kok Wouter Brandsema.
Bediening Jan Gerard van der Wal.
Interview Albert van Keimpema.
‘Ik ben een vechter’
SNEEK – Maurice Tax van Bright Spark (onderdeel van Wateralliance en nauw betrokken bij Wetsus) heeft op de dag van de dinerafspraak zijn veertiende patent in huis. Hij is een erkende grootheid in de behandeling van water, dat eenmaal op basis van de techniek elektrolyse een waar wondermiddel is in allerlei toepassingen. En zo bedenkt hij steeds weer wat nieuws waar de wereld wat aan heeft.
‘Geef mij een opdracht en ik regel het,’ zegt Maurice, die voor zijn vijftigste ‘klaar’ wilde zijn. Financieel dan, niet in zijn werk. In zijn bedrijf in creatieve en innovatieve waterbehandelingen heeft de Zwitserse beursgenoteerde farmaceut Lonza (omzet € 1,2 miljard) april 2017 een aandeel genomen, hoewel Maurice met 24 procent een meerderheidsbelang houdt. Lonza brengt o.a. chloortabletten voor zwembaden op de markt en heeft in Bright Spark een groene watertak erbij.
Tax is een opvallende naam. Het zal toch niet dat Maurice familie is? Maar jawel, hij blijkt inderdaad familie van Wally Tax, frontman van The Outsiders en de eerste echte langharige hippie van Nederland. Niet minder onderscheidend is Maurice zelf. Altijd is hij op zoek naar een technische oplossing.
‘Ik weet waar het knelt en waar de frustraties van mensen zitten. Die drijven mij naar een antwoord. Daarom ben ik een uitvinder.’
Dat was al zo in zijn militaire loopbaan. Maurice gaf ten tijde van de missie Dutchbat in Bosnië vanuit Villafranca ondersteuning aan luchtoperaties boven Srebrenica. Het bekende pilotenechtpaar Jan Dam en Manja Blok, de eerste vrouwelijke operationele F16-vlieger ter wereld, maakte daar naam door een MIG uit de lucht te schieten en met een ongeleide bom tanks uit te schakelen. Tax, de jongste grootmajoor ooit, was bij die operaties van grote waarde. Zelf vliegen was er vanwege de bril niet bij. Onmogelijke opdrachten uitvoeren werd zijn specialiteit. Hij werd klaargestoomd voor generaal, maar besloot Kerst 2001 om af te zwaaien.
Waarom?
‘Generaal is een bureaufunctie. Ik moet iets om handen hebben, iets doen. Dat zit in mijn bloed. Om die reden nam ik ontslag en ben ik daarna gestart met Bright Spark. Ik ben in een technische omgeving opgegroeid. Mijn vader had een technisch handelsbedrijf in verkeerslichten en in militaire apparatuur als radarsystemen.’
Wat wilde jij worden?
‘Industrieel ontwerper. Doordat ik na het vwo een technische opleiding met dienstplicht combineerde ben ik in het leger terechtgekomen. Na de KMA ben ik al gauw leidinggevende geworden. Op mijn 27ste had ik al 130 man en 18 F16’s onder mij.’
Wat voor man ben jij?
‘Een vechter, vriendelijk, maar als ik ga, dan ga ik er voor. Tot mijn doel is bereikt. Ik heb het heel zwaar gehad, er was nauwelijks geld maar ik wist dat het succes zou komen.’
Je bent zeer overtuigd.
‘Ik ken geen twijfel. Maar ik weet ook waar m’n zwaktes liggen. Ik kan te enthousiast zijn, te veel in korte tijd willen. Verder ben ik chaotisch, ik maak zaken die ik in gang zet dikwijls niet af.’
Bright Spark staat voor een heldere vonk, symbolisch voor een ingeving. Maurice heeft ze regelmatig, zijn brein staat nooit stil. Van de patenten hebben de laatste twee betrekking op schoner water. Zo kan de ene ingenieuze oplossing hormoonstoffen en gewasbeschermingsmiddelen afbreken en de andere ammoniak omzetten in een minder schadelijke verbinding van stikstof en waterstof. De laatste uitvinding speelt in op de actuele problemen in de klimaatdiscussie. Willen we daarin stappen maken, dan moeten we volgens Maurice inzetten op vooruitgang, niet op minderen en saneren, maar gericht op innovatie en investeren in technologische ontwikkelingen om problemen het hoofd te bieden zoals hij zelf deed in 2004 na de tsunami op de Filipijnen en er behoefte was aan veilig water. Bright Spark werd daarbij ingeschakeld.
Hij is een klimaatscepticus en een vooruitgangsdenker: ‘Het wordt niet warmer, maar juist kouder. Wij gaan weer richting een nieuwe ijstijd.’
Het politieke debat vindt hij ondoorgrondelijk: ‘De Russen zijn slimmer. Ze maken ons afhankelijk van hun olie en gas en draaien zelf steeds meer op kernenergie. Een reactor ter grootte van een tennisbal kan een grote stad van energie voorzien.’
Als we het nieuws mogen geloven is het einde der tijden nabij.
‘Ik kijk al jaren geen nieuwsprogramma’s meer.’
Water is het meest essentieel op deze Aarde. Bright Spark lijkt ermee te kunnen toveren. Aardappelziekten als bruinrot kunnen duurzaam worden bestreden met geëlektrolyseerd water, groene aanslag verdwijnt als sneeuw voor de zon en het terras blijft schoon, legionellabacteriën krijgen geen kans meer en ballastwater wordt schoongemaakt, aangroei van mosselen op vaarboeien wordt voorkomen, wegen worden bij vorst niet meer glad enzovoorts. Het is onvoorstelbaar wat er mogelijk is. ‘Klooien met water’ noemt Maurice dat.
‘Van water weten we nog heel weinig,’ zegt Maurice, wijzend op het voorbeeld van een waterbrug die in twee glazen kan ontstaan door elektrolyse.
‘Wie dat kan verklaren verricht baanbrekend werk, Nobelprijswaardig.’
Je kan binnenlopen met producten die al deze problemen verhelpen. Toch verschijnen ze vaak niet op de markt.
Maurice: ‘Dat komt doordat wij ver voor lopen op wetgeving. De politiek laat grote kansen liggen en het bedrijfsleven krijgt geen kansen. Zodra de politiek om de hoek komt kijken stop ik. Ik zal echter nooit de achterkant van de techniek delen met anderen. Wij schaken altijd een paar zetten vooruit.’
Wat is dan jullie verdienmodel?
Maurice: ‘Alleen al onze toepassingen vertegenwoordigen waarde. Kennis is macht. Wij leggen de basis voor producten die nog niet bestaan en onze patenten zijn veel waard. Het zou veel meer kunnen zijn maar ik ben tevreden met wat ik heb.’
Gouden handjes hebben de mensen in zijn bedrijf. Zij maken wat door Maurice en zijn team wordt uitgedokterd.
Kun je dan nog leidinggeven?
Maurice: ‘Niet in de klassieke zin. Maar dat is ook niet nodig. Wij zijn denkers en doeners die met de poten in de klei staan. Er bestaat bij ons geen hiërarchie, iedereen is gelijk. Er lopen veertien specialisten die allen even waardevol zijn. Wij creëren met elkaar. Dat is modern ondernemerschap. Met elkaar bereiken we doelen. Elke maandag hebben we een brainstormsessie van een uur. Dan beleven we een hoop lol. De tweede man in onze organisatie zorgt dat alle projecten ten einde worden gebracht. Zo iemand is wel nodig. Bij ons werken geen gangbare types. We hebben ook allemaal gekke hobby’s.’
Wat is die van jou?
‘Mijn passie is vliegen. Dat doe ik drie keer per week. In een Diamond DA40 met propeller, een vierzitter.’
Bright Spark zou een nieuwe bedrijf in Sneek gaan bouwen. Waarom gaat dat plan niet door?
Maurice: ‘Het zou een innovatiecentrum worden maar een van de partners is afgehaakt waardoor het geen haalbare kaart werd. Jammer, Kees Kat had al een ontwerp gemaakt en de bouw was reeds voorbereid. Teleurstellend ja, maar soms zit het mee en soms zit het tegen.’
Menu
Crèmesoep van gerookte paling van Everen de Vries uit Terherne
Herfstsalade met linzen uit de Puy, duif uit Anjou, spek uit Workum en knolselderij
Kort gebakken coquilles St. Jaques met geroosterde bieten van Ús Hof en saffraansaus
Laaksumerbot gegaard in de oven, seizoengroenten en beurre blanc met dragon
Mokka met zoetigheden
