GORREDIJK – Grootaandeelhouder Klaas de Leeuw (78) uit Oranjewoud heeft zijn meerderheidsbelang van 57% in het bouw- en ontwikkelingsconcern Van Wijnen overgedaan aan HAL Investments, de investeringsonderneming van de familie Van der Vorm, een van de rijkste van het land. Het resterend deel van de aandelen die sinds 2014 in handen waren van Rabobank (daarvoor van Friesland Bank Participaties) zijn eveneens door HAL overgenomen. HAL staat voor de aloude Holland Amerika Lijn die is voortgevloeid uit de Nederlandsch-Amerikaanse Stoomvaartmaatschappij.
Doel van de transactie is om de grensverleggende ambities voor groei, vergaande digitalisering en industrialisering van Van Wijnen verder vorm te geven. De vertrekkende topman Wino de Jong gaf eerder aan dat Van Wijnen een nieuwe robotiseringsfabriek gaat bouwen, waarschijnlijk niet in Friesland nu HAL eigenaar is. Een investering waar zo’n € 50 miljoen is gemoeid. De Jong wordt per 1 augustus opgevolgd door Peter Hutten, die als operationeel directeur de organisatie van binnen en van buiten kent. Kees Wielaart blijft de financiële man. Voor de raad van bestuur wordt nog een derde persoon benoemd.
Fries DNA
Van Wijnen is altijd een bedrijf met een hoog Fries DNA gebleven. Klaas de Leeuw en zijn broer Freerk uit Hemrik bouwden het vroegere aannemersbedrijf van hun vader Evert in Tijnje verder uit. Na de overname van Jellema in Franeker ontstond de combinatie De Leeuw Jellema die als runner-up in de markt een gerenommeerd bouwbedrijf werd. In 1988 werd het bedrijf opgenomen binnen de Van Wijnen Groep, een clustering van sterke regionale bouwbedrijven. Toen het allemaal niet lekker meer liep en de leiding geen grip op organisatie en markt had, nam de zeer gedreven De Leeuw het totale concern over. Onder zijn leiding groeide Van Wijnen uit tot de meest renderende bouwonderneming van Nederland. Het conglomeraat telt 24 over het hele land verspreide dochterondernemingen waarvan de Regio Noord met een hoofdvestiging in Gorredijk altijd dominant en het meest winstgevend is geweest. Het hoofdkantoor mag dan in Baarn staan, Van Wijnen werd tot zijn laatste dag strak aangestuurd door De Leeuw, eerst vanuit zijn woonplaats Gorssel, later vanuit Oranjewoud waar hij en zijn vrouw Japke Mast naartoe verhuisden.
‘Klaas belt nog heel vaak en hij weet precies wat hij wil,’ zei De Jong al eens.
De Jong was in het verleden financieel directeur bij Batavus en Accell in Heerenveen en daarna leidde hij de spuibusfabrikant Motip Dupli in Wolvega. In 2018 werd hij door De Leeuw benaderd omdat het tussen ‘de baas’ en de directeuren Edwin van den Berg en Ben Bergsma niet boterde. De no-nonsense De Jong heeft daarentegen altijd geklikt met De Leeuw. De twee zaten samen in de raad van commissarissen bij sc Heerenveen.
De Jong begrijpt dat De Leeuw er een punt achter heeft gezet: ‘Klaas ligt ook wakker van corona. Bovendien volgen de ontwikkelingen in de bouw zich snel op. Een poosje geleden had nog niemand van PAS en PFAS gehoord en nu zijn dat factoren in onze business.’
De Leeuw heeft twee zonen (Eddie en Johan) maar die hebben nooit iets gevoeld voor een carrière binnen Van Wijnen, hoewel ze er wel werkzaam voor zijn geweest.
Op pad gestuurd
Vandaar dat De Jong op pad werd gestuurd om te verkennen wie een goede kandidaat voor overname zou zijn. Er was veel belangstelling van partijen in Van Wijnen. Het werd het beursgenoteerde HAL Investments, waar Martijn van der Vorm aan het hoofd staat. Deze maatschappij is eigenaar van o.a. baggeraar Boskalis, tankopslagbedrijf Vopak, SBM Offshore, optiekketen GrandVision, webshop Coolblue, Broadview (het moederbedrijf van onder andere Trespa, Arpa en Formica) en Timber and Buildings Supplies Holland (het moederbedrijf van de houtbedrijven Jongeneel en PontMeyer). Met Van Wijnen (2.000 medewerkers, omzet bijna 1 miljard) heeft HAL een gezond en toekomstbestendig bedrijf overgenomen met fors groeipotentieel, een uitstekende visie op duurzaam, circulair bouwen en met aantoonbare resultaten op het gebied van maatschappelijke betrokkenheid.
De verkopende aandeelhouders zijn verheugd over het resultaat. Waarbij de unieke organisatiestructuur van Van Wijnen, in combinatie met de landelijke dekking en schaal, gewaarborgd blijft met deze overname. Bovendien, zo stellen De Jong en Hutten, is HAL Investments geen klinische partij, maar net als Van Wijnen een concern met een ziel dankzij de familiaire betrokkenheid.
Digitalisering en robotisering
De Jong kondigde vorig jaar aan dat Van Wijnen flink gaat investeren in een digitale platforms en gerobotiseerde fabrieken.
‘Digitalisering krijgt in het bouwproces een steeds grotere rol bij de totstandkoming van nieuwbouwwoningen. Om dit groots te kunnen aanpakken past de nieuwe aandeelhouder HAL die onze visie deelt. We willen dat wonen betaalbaar blijft voor alle Nederlanders en leggen ons daarom substantieel toe op een vergaand gedigitaliseerde en gerobotiseerde maakindustrie. Het gaat in het bijzonder om woningen voor bewoners in het sociale en middeldure huur- en koopsegment met als doel om deze goedkoper en sneller te produceren met een uitstekend wooncomfort. Hiermee maakt Van Wijnen een heldere keuze voor focus op een bouwproces nieuwe stijl. Met de investeringen en ervaringen in de geïndustrialiseerde woningbouw worden ook soortgelijke stappen gezet in de domeinen zorgen, werken, leren en recreëren,’ zo stelt De Jong, die kritisch is op de overheden in het Noorden.
‘Wij zijn blij met het Noorden, maar ik heb niet altijd de indruk dat het Noorden ook blij is met ons. Dat wij met honderd man in een nieuw kantoor in Heerenveen (aan de K.R. Poststraat, red.) zijn neergestreken vindt iedereen heel normaal. Bestuurders doen altijd heel veel moeite om nieuwe bedrijven aan te trekken maar je merkt dat ze vaak met de rug naar hun reeds gevestigde ondernemingen staan.’
