friesjournaal logo

‘Een huishouding draaien wordt zwaar onderschat’

WARTEN – Hilda Talsma-Krottje schrijft het Fryske kadoboek 2021, dat op 6 maart aan het begin van de Boekenweek verschijnt. Of liever gezegd: schreef, want het boek is af (‘Ik ben meteen begonnen, wilde niet in de stress raken van de deadline’). Misschien nog wat punten op de i, zegt ze. Samen met Friese collega’s toert ze tijdens en na het Boekenfeest door de provincie om de Friese literatuur te promoten. Het nationaal boekenweekgeschenk van Hanna Bervoets verschijnt ook in het Fries. Hilda debuteerde in 2011 met haar roman De Twadde Hûd.

Vorig jaar verschenen van haar hand De Onnie’s en It hynstebal en in 2017 het jeugdboek Slangen ûnder it bêd en het laatste deel van de Wyn-trilogie Wyn fan de winners.

Geboren Op 19 maart 1971 in Oude Leije.

Woonplaats Warten. 

Partner Getrouwd met werfbaas en skûtsjeschipper Jelle Talsma, tweevoudig kampioen van de IFKS en eigenaar van De Jonge Jan, het skûtsje dat nu is uitgeleend aan Langweer (SKS). Saillant detail: in het dorpswapen van zowel Warten als Langweer figureren drie zwanen. Het paar heeft vier kinderen; drie zonen en een dochter.

Opleiding HBO tekendocent aan NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden. Maar ik heb nooit voor de klas gestaan want ik was altijd thuis voor de kinderen. Dat was een bewuste keus. Mijn gevoel zei me dat ik zelf voor hen wilde zorgen, maar wie durft dat tegenwoordig nog te zeggen? Het moederschap is prachtig. De eerste kreeg ik ‘per ongeluk’ op mijn 22ste en achteraf had ik nog wel eerder moeder willen worden. Een huishouding draaien wordt tegenwoordig zwaar onderschat. In mijn beleving doe je dat er niet even tussendoor. Ik heb schrijfcursussen gevolgd bij Akky van der Veer en Dolf Verroen. Ik sta er eigenlijk versteld van waar het schrijven bij mij vandaan komt. Ik ben nooit een grote lezer geweest.

 Werk/carrière Schrijfster en columnist bij Omrop Fryslân.   

Geloof Niet echt. Ik zit meer in de spirituele sfeer, zoals bijvoorbeeld in de astrologie omdat ik het gevoel heb dat er meer is tussen hemel en aarde. Maar ik heb niks met een stempel dat je ergens op kunt drukken. Ik zeg weleens: ik geloof het wel.

Politieke partij/voorkeur Ik heb geen voorkeur. Ik stem soms niet, soms wel. Er is geen peil op te trekken.

Hoogtepunt In de eerste plaats mem worden. Daarna alles wat de eerste keer was; mijn eerste paard, het eerste boek. Maar ook het IFKS-kampioenschap in 2009.

Dieptepunt Ik heb drie miskramen gehad. Dat was verdrietig, toch kon ik het een plek geven omdat ik mijn lichaam vertrouwde dat het de juiste keuze maakte. Maar daarna was zwanger worden en zijn altijd erg spannend.    

Voorbeeld Mijn ouders. Alle pake’s en beppe’s. Ze moesten het met veel minder doen dan wij, maar ze hadden ook weinig nodig. Ze moeten veel karakter hebben gehad. Ga er maar aan staan: in een klein en tochtig huis wonen met negen kinderen en amper brood op de plank. En toch hebben ze het gered.

Leermeesters Akky van der Veer. Van haar leerde ik het schrijven. En verder mensen als Pat Parelli, een Amerikaanse paardentrainer die het Natural Horsemanship heeft ontwikkeld. Uitgangspunt daarvan is eerst naar je zelf kijken als je problemen met je paard hebt net zoals Cesar Millan dat bij honden doet. Problemen met je dier betekent in de meeste gevallen dat je het zelf niet goed doet en het dier jou daardoor niet als een leider c.q. betrouwbaar persoon ziet. Eigenlijk is het heel simpel, maar de mens houdt er over het algemeen van dingen ingewikkeld te maken en een ander de schuld te geven van zijn eigen onvermogen.

Beste advies Terug naar je nulpunt. Uit het boek Paarden-Taal van Sharon Wilsie en Gretchen Vogel. De mens staat eigenlijk altijd ‘aan’. Daardoor ervaren wij continu stress en onze dieren vaak ook. Als paarden een stresssituatie ervaren in de kudde, dan handelen ze even kort maar krachtig en daarna gaan ze terug naar hun nulpunt. Dat houdt in rustig zijn van binnen zodat je bewust en kalm aanwezig bent in het moment. Mensen die ’s morgens boos worden op hun paard kunnen dat gevoel de hele dag naar boven halen. Leren hoe je terug kunt gaan naar je nulpunt helpt ontzettend goed als je met dieren werkt. Een goede leider is namelijk rustig en niet gestrest.

Inspiratie Uit de natuur en uit mijn omgeving haal ik inspiratie. Ik observeer scherp.

Eten Gezond en vers.

Drinken Thee, geen alcohol en koffie.

Muziek Breed, van Abba tot Metallica.

Concert Ik ben geen concertganger. Ik ben één keer op Pinkpop geweest, maar dat was mij te druk. Metallica trad toen op en dat was wel heel mooi. Ik denk dat mijn laatste concert van Golden Earring was, in de Groene Ster. Dit was een verjaardagscadeau voor mijn moeder omdat zij vroeger altijd met ons naar Golden Earring ging. Het was een prachtige avond met een volle maan als bonus erbij!.

TV BBC First, Netflix, Comedy Central, Discovery Channel, National Geographic en de Omrop. Mijn favoriete serie zijn op dit moment Friends en Downton Abbey. Dat is zó goed gemaakt.

Film Niet een film maar de documentaire Maiden op Netflix is me het best bijgebleven, over Tracy Edwards en de Whitbread Round the World Race. Zij was van kok aan boord zelf schipper geworden, met alleen vrouwen als bemanning. Voor die tijd, 1989, was dat heel bijzonder en alhoewel bijna iedereen in de zeilwereld dit een volstrekt absurd project noemde, gingen ze als tweede over de finish. Ik ben geen bioscoopbezoeker; te veel lawaai en te veel reclame.

Acteur/actrice/artiest Jim Carter die in de kostuumserie Downton Abbey de rol van butler Mr. Carson speelde en ook Violet Crawley die in dezelfde serie de oma was. De hele cast van Friends is fantastisch en verder maakte de serie Young Sheldon indruk op mij met de jonge Iain Armitage in de hoofdrol als Sheldon Cooper.

Krant/tijdschrift/medium De Leeuwarder Courant en het magazine Happinez. 

Boek De Raven van Elske Schotanus, de eerste Friese Facebookroman, en Hoeders van de Aarde van psycholoog en medisch antropoloog Alberto Villoldo die aan de hand van vier inzichten laat zien hoe mensen zichzelf gelukkiger kunnen maken en bevrijden van trauma’s. 

Sport Momenteel Fitnessdans en vrijetijdsdressuur met de paarden. Vroeger kaatsen en voetbal.

Sportman Maarten van der Weijden, heel knap hoe hij langs onze elf Friese steden zwom. Ik heb een hekel aan zwemmen in koud water.

Sportvrouw De zeilster Marit Bouwmeester. Wat heeft zij een doorzettingsvermogen!

Gadget Mijn mobiel.  

App De familie-app.

Hobby’s Dieren, met name honden, katten en paarden. Wij hebben o.a. een Fries en een gezelschapspony. Vroeger hadden we nog meer dieren, zoals een varken en kippen in de tuin.

Vervoer Bij voorkeur de auto. Daar kun je niet zonder op het platteland.

Vakantie Met het gezin en de aanhang weg. Voor de zonvakanties een huis met zwembad huren en heerlijk relaxen. Met acht man op vakantie is er altijd wat te doen. Mijn favoriete vakantiebestemmingen zijn Schotland en Iibiza. In 2021 word ik vijftig jaar en dan zou ik graag naar de Noordkaap willen reizen om daar het Noorderlicht te zien. 

Doen met een miljoen Allemaal mensen blij maken. Ik heb alles al en mooier dan nu kan ik niet wonen.

Blij van Mooi zonnig weer, maar ook van helder winterweer, waarme poeiermolke met veel slagroom.  

Hekel aan Troep in de natuur, het klakkeloos weggooien van afval. Ook aan geweld heb ik een hekel.

Kan niet zonder Gezin, dieren en familie.

Wat moet anders Meer rust en balans in alles. De 24uurseconomie is helemaal niet gezond voor de mens. Wij Friezen mogen nog van geluk spreken dat wij de seizoenen hier zo goed kunnen beleven en dat we van de weidsheid van het platteland kunnen genieten.

Over vijf jaar Niet veel anders dan nu; gezond en gelukkig zijn, en schrijven natuurlijk.

Schrijven van het kadoboek Niet verwacht en het voelt als een cadeau op zich, net als het schrijven in de Friese taal. Voelen, denken, praten, lezen en schrijven in mijn eigen taal, daar word ik heel gelukkig van. Het is een prachtige opdracht en ik voel me vereerd. 

Wat is jouw stijl? Ik hou ervan dat er tempo in het verhaal zit. Er moet veel in gebeuren. Er zit in mijn boeken altijd romantiek, erotiek en humor. Vlot, zoals ik zelf ben. Ik ben niet iemand die door emmert of lang met een probleem zit. Ik begin pas aan een verhaal op papier als het in mijn hoofd af is. Al schrijvende spelen zich meestal ook nog allerlei gebeurtenissen af die ik niet heb bedacht. Dat maakt schrijven voor mij heel bijzonder.

Waar gaat het kadoboek over? Ik weet eigenlijk niet of ik dat mag vertellen, maar ik kan er wel iets over zeggen. Ik heb ooit een idee uitgewerkt over een man die een flitsende carrière heeft gemaakt en wiens leven een andere draai krijgt als hij bij andere mensen in huis komt te werken, waardoor hij met zichzelf wordt geconfronteerd. Dit idee combineer ik met de lockdown begin dit jaar.

Je lijkt een buitenstaander in het literair circuit Ik schrijf moderne volkse boeken in begrijpelijke, goed leesbare taal. Dan word je niet gauw tot de literairen gerekend, maar zo zie ik het zelf niet. Literatuur hoeft niet in te houden dat boeken ontoegankelijk moeten zijn, integendeel. Ik schrijf voor een breed publiek en daar ben ik blij om. Dat ervaar ik als een hoge waardering. 

Partners