AMSTERDAM – Onlangs werd een zeer interessant boekje uitgebracht. Het is van de hand van Benjamin Ferencz, een kleine opdonder van 1.50. Hij was op nog maar 27-jarige leeftijd de aanklager van de roemruchte Neurenberg-processen en hij werd vorig jaar 100. Ferencz was ook de grondlegger van het Internationaal Strafhof in Den Haag en hij zette zich in voor vrede. Toen de Verenigde Staten in de Vietnamoorlog verwikkeld raakte besloot hij zijn particuliere praktijk te sluiten om de vrede te bevorderen. In 2019 overleed zijn vrouw Gertrude. Hij heeft haar 83 jaar gekend, ze waren 74 jaar getrouwd.
In al die tijd hebben ze geen enkel moment van onenigheid gekend. Daarvoor verdroegen ze elkaar te goed. Als je verschillend denkt over zaken respecteer je de andere mening, vindt hij.
Benjamin Ferencz werd in Hongarije geboren en hij emigreerde als jongetje naar Amerika waar hij opgroeide in de arme wijk Hell’s Kitchen in New York. Hij had geluk met een beurs naar Harvard Law School te kunnen gaan, waarna hij zich aansloot bij het leger. Ben heeft een fascinerend leven geleid. Een eeuw levenservaring maakt hem bij uitstek de man om te vertellen en te leren over geluk, ambitie, moed en liefde. Zijn wijsheden heeft hij vastgelegd in het boek Negen lessen voor een bijzonder leven. Die negen lessen zijn: 1) Je hoeft de massa niet te volgen, 2) Je kunt in elke situatie iets leren, 3) Werk je zelf op eigen kracht omhoog, 4) De weg is altijd hobbelig, 5) Kies ervoor het goed te doen, 6) Wees altijd eerlijk ook al luistert er niemand, 7) Er zijn belangrijke dingen dan de wereld te redden, 8) Geef niet op ook al is het resultaat van je inspanningen nog niet in zicht, 9) Houd je ogen op de horizon en je handen aan het stuur. Ferencz geeft hierbij heldere explicaties.
De bekende strafrechtadvocate Inez Weski beveelt het boek aan: ‘De kunst en de strijd van het overleven, maar ook de moed om met mededogen de ‘rule of law’ als principe voor allen te blijven verdedigen. Het leven van Benjamin Ferencz wordt in dit boek als wijze lessen in de ziel van de lezer gegraveerd. Met grote bewondering en dank las ik dit boek over Ferencz, een van de laatste rechtvaardigen!’
Ferencz was een overlever. Hij is door het Pentagon onderscheiden met vijf Battle Stars omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog elke grote veldslag in Europa heeft overleefd. Hij is geland op de kust van Normandië, is door de Duitse Maginot- en Siegfriedlinie heen gebroken, is de Rijn overgestoken bij Remagen en nam deel aan het Ardennen-offensief. Nadat hij in 1944 werd overgeplaatst naar het hoofdkwartier van het Derde Leger van generaal George Patton, werd Ferencz belast met het opzetten van een nieuwe afdeling voor het opsporen van oorlogsmisdaden. Hij was aanwezig bij de bevrijding van concentratiekampen op zoek naar bewijzen van nazimisdaden om in te brengen voor de rechtbank. Hij groef lichamen op uit ondiepe graven, soms met zijn blote handen. Hij was getuige van pure horrortaferelen die hem tot op de dag van vandaag achtervolgen.
Wees je eigen held, raadt Ferencz aan.
‘Ik heb nooit idolen gehad. Ik ben ooit in het Yankee Stadium geweest waar ik Babe Ruth een homerun zag maken. Het hele stadion ging uit zijn dak. Ik niet. Hij kan de bal harder slaan dan iemand anders, en wat dan nog? We proberen allemaal ons eigen homerun te slaan.’
Uitgeverij Spectrum.