SCHARNEGOUTUM – De koning hoeft geen klant van je te zijn om hofleverancier te worden. Wel moet je van onbesproken gedrag zijn, kwaliteit bieden, bij voorkeur 100 jaar oud zijn en financieel gezond. De Wijn en Whisky Schuur in Scharnegoutum voldoet aan al deze criteria en kreeg van commissaris Arno Brok het koninklijk predicaat.
Een vorstelijk gebaar aan het ondernemersechtpaar Paul en Martha Bijlsma, dat nog wel een beetje vrees had voor de nieuwe status: ‘Hofleverancier klinkt zo chique en we dachten even dat de drempel te hoog zou worden voor een zaak die wijnen positioneert in de prijsklasse tussen Lidl en Albert Heijn. Door directe import weten wij de prijzen, met behoud van een betere kwaliteit, lager dan de ketens te houden.’
‘Het enige wat een beetje koninklijk aan ons is, is dat wij aan het Statenjacht leveren,’ glimlacht Paul, de vierde generatie van het familiebedrijf dat in 1919 werd opgericht door oerpake Rinnie Aukeszoon Bijlsma. Familiedrama’s gingen eraan vooraf. Betovergrootvader Auke raakte dodelijk verwond op zijn palingaak waarmee hij op Londen voer, waar hij ligt begraven. Zoon Rinnie, die de vaart op zijn zeetjalk voortzette met de vracht van zand, grind en stukgoederen, raakte zwaargewond aan een been toen dat werd afgeknepen door een sleepkabel. Varen was er niet meer bij. Rinnie begon aan de Galigastraat in de Sneker binnenstad een slijterij annex tabakszaak en grutterswaren. De dertiger jaren waren zware tijden waarin drankmisbruik veel voorkwam. De Blauwe Knoop was heel actief. Toen Rinnie overleed moest Pauls pake (Paulus) als gevolg van een nationale sterfhuisconstructie, om het aantal verkooppunten terug te dringen, twee cafés uitkopen om één drankvergunning te verkrijgen.
Duvelstoejager
Paul werd in 1959 geboren in de Galigastraat. Als jongetje hielp hij al mee, bijvoorbeeld met het kloppen van eieren voor de huisgemaakte advocaat. Op zijn 22ste begon hij voor zichzelf. In de Lutherse kerk in Harlingen, de stad waar nota bene de rode dominee Ferdinand Domela Nieuwenhuis had gepreekt tegen drank. De winkelpanden waren er wel behoorlijk voordeliger dan in Sneek, waar je volgens Paul ‘een duvelstoejager’ moest zijn om overeind te blijven in de moordende concurrentie. Na vijf jaar zat hij in Harlingen aan de max. Vervolgens nam hij als vierde generatie het familiebedrijf over.
Door ruimtegebrek en een zwalkend ruimtelijk beleid van de gemeente zagen Paul en Martha zich genoodzaakt uit te wijken. In al die pakhuisjes in de binnenstad konden zij niet meer uit de voeten. Bij Scharnegoutum was een vroegere kalvermesterij vrijgekomen en daar lag de oplossing. Ze konden er een zaak inrichten zoals ze wilden en in Sneek werden de winkelpanden verhuurd.
‘Het was een verademing; alle ruimte en alles gelijkvloers. In Sneek zaten we op een terp, er liep geen vloer recht,’ aldus Paul.
In 2006 werd de Wijn en Whisky Schuur geopend. Arno Brok was toen burgemeester van Sneek en Scharnegoutum behoorde nog tot Wymbritseradeel.
Paul is zich door de binnenstedelijke beperkingen gaan interesseren voor stadsbeleid. Met lede ogen ziet hij aan dat er geen consistent beleid wordt gevoerd om het centrum en de winkelstand vitaal te houden. Dikwijls wordt geen woord gehouden als het gaat om bestemmingen.
De Wijn en Whisky Schuur kan de beste kwaliteit voor de laagste prijs bieden doordat er rechtstreeks aan horeca, detailhandel en slijterijen wordt geleverd.
Paul: ‘Bij ons is er geen omslachtige logistiek en distributie. De afnemers komen hun bestellingen zelf halen. Wij hoeven niet ompakken en niet te verpakken, wij zijn geen kosten kwijt aan handling.’
Daar komt bij dat ze ook niet meer zo hard hoeven.
Paul: ‘We willen niet meer groeien de komende jaren. De afgelopen twee jaar hebben wij in december de webshop uit de lucht gehaald, zo druk is het dan. We zitten aan de taks. Meer dan we nu doen kunnen we niet en willen we niet. De zaak loopt goed genoeg en we hebben geen dure hobby’s. We zijn tevreden met wat het nu is. Gelukkig maar want onze business is keiharde handel. Het is mijn veertigste boekjaar en ik wil het de komende tien jaar rustiger aan doen.’
Die relaxte houding viel ook op bij de verkiezing van beste slijter van het land. De inspecteur vond Friesland te ver weg voor een persoonlijk bezoek en toen bedankten Paul en Martha voor de eer.
Whiskywalhalla
De zaak is een ongekend whiskywalhalla. Er liggen 1.500 soorten. Aan wijnen liggen er 900 op voorraad. De schuur is onder te verdelen in drie ruimtes/afdelingen met evenzovele verschillende vergunningen om aan alle wettelijke bepalingen te voldoen: voor is de slijterij, in het midden is het cafégedeelte om een fles open te trekken en te proeven en achter is de zogeheten AGP (accijnsgoederenplaats, de douaneruimte).
‘Het is heel overzichtelijk en we kunnen hier gestructureerd werken,’ zegt Martha.
Albert van Keimpema
