GORREDIJK – Diervoedingsproducent Energique in Gorredijk draait op volle toeren. Dat is niet zo vreemd. Ten eerste maakt Energique de beste maaltijd die je een hond kunt voorzetten, ten tweede wordt de hond door velen beschouwd als een volwaardig lid van het gezin waar je niet op bezuinigt en ten derde is de hond ontzettend populair. Helemaal in coronatijd. Iedereen wil een maatje als gezelschap om het sociaal isolement te doorbreken. Ja, en dan staat een hond hoog op de verlanglijst.
Karel Nijholt (57) en Esmae Minne (44) van Energique waarschuwen dat je niet te lichtzinnig over het houden van een hond moet denken: ‘Een hond vraagt veel tijd en aandacht. Dat wordt nogal eens over het hoofd gezien. Je moet echt van honden houden. Er zijn mensen die een hond kiezen omdat ‘ie toevallig zo goed past bij het bankstel.’
Een verse maaltijd voor een hond houdt in dat het dier diepgevroren vlees, vis en groenten en de nodige oliën en vitaminen en mineralen krijgt. Van de beste kwaliteit, benadrukken Karel en Esmae.
Karel: ‘Het is zó goed, dat er eigenlijk geen verschil bestaat met vlees voor menselijke consumptie. Wel gebruiken we nog wat meer van het geslachte dier zoals longen en nieren. Het eten wordt met zorg samengesteld.’
Zij kunnen het weten want Karel en Esmae zijn gastronomen; fijnproevers die graag naar een restaurant gaan om zich te laten verwennen. Ook dan kiezen ze voor het beste.
Esmae: ‘Wij zijn vleesliefhebbers. Het is niet alleen lekker maar ook gezond.’
Carpaccio
Dat geldt zeker ook voor de hond. Om die reden kiezen echte hondenliefhebbers en fokkers voor de ‘carpaccio’ van Energique.
Karel: ‘Zij hebben daar wat voor over. Men wil niet bezuinigen op wat het belangrijkst is voor een hond. Met name Duitsers kijken niet op een euro.’
Betrouwbaarheid staat hoog in het vaandel. Dagelijks is NIVO Noord aanwezig voor het schoonmaken van de fabriek. Energique is als enige producent van versvleesmaaltijden in Nederland zowel IFS Food- als GMP+ gecertificeerd. Naast de reguliere HACCP-normen eisen deze internationale onafhankelijke certificeringsorganen dat de grondstoffen van boer tot in de fabriek te traceren zijn en afkomstig zijn van leveranciers die aan de kwaliteitseisen voldoen. De recepturen van Energique voldoen aan alle wettelijke eisen en laatste wetenschappelijke inzichten. Energique produceert naast haar eigen merk ook voor private label-klanten. De producten vinden hun weg behalve Nederland in België, Luxemburg, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Slovenië en nog meer landen.
Energique bestaat 30 jaar en is opgericht door Jos van der Linden en Nanette Waldorp. Uit onvrede over de voeding voor hun Ierse wolfshonden ontwikkelden zij in Terband natuurlijke versproducten. Dat bleek effect te hebben. De conditie van hun honden verbeterde aanmerkelijk. Andere fokkers zagen dat en bestelden hun hondenmaaltijden bij de twee oprichters. Honden werden energieker van de voeding en daar werd de bedrijfsnaam van afgeleid. De markt groeide en al gauw werd een productiebedrijf in Wolvega in gebruik genomen. Na enkele jaren verhuisde men eerst naar Tijnje en vervolgens naar Gorredijk.
Successen
Een van de klanten was horecaondernemer Karel Nijholt uit Hindeloopen: ‘Energique had duidelijk het beste wat op de markt verkrijgbaar was. Mijn Shar Pei krijgen deze voeding al twintig jaar.’ Dat vormde tevens de basis van de successen die hij wereldwijd boekte.
Toen Nanette in 2014 overleed was Jos aangeslagen. Hij wilde wel van zijn onderneming af maar hij was er emotioneel nog te zeer aan gehecht en kon er moeilijk afstand van nemen. Karel: ‘Ik zag hem worstelen en had met hem te doen. Jos was een bezield ondernemer, een idealist.’
De zakelijke onderhandelingen verliepen moeizaam en duurden zeven maanden.
Tot Karel hem kon overtuigen dat hij geen concessies zou doen aan recepturen en kwaliteit: ‘Toen was het snel beklonken. Ik schreef een bedrag op een papiertje en toen was het akkoord.’ In 2015 volgde de overname. Een jaar later overleed Jos.
Karel en Esmae, die al 20 jaar goed bevriend zijn, hadden sinds 2014 een bedrijf: Kuranda Dog Beds Europe. Samen hebben ze Energique gekocht. Inmiddels zijn ze privé ook partners. Esmae. Zij werkte bij ASR in de verzekeringswereld. Net als hij heeft zij een liefde voor honden.
‘Ik wilde vroeger dierenarts worden, het liep echter anders.’
Storingen
De twee kenden een lastige start. Er waren veel storingen. Een onderhoudsplan hielp hen het bedrijf op de rit te krijgen. Goede verkoopcijfers versnelden dat proces.
Er kwam structuur in de organisatie, die thans 16 medewerkers. Het bedrijf wil niet afhankelijk zijn van uitzendkrachten en heeft een eigen vloot om de distributie te verzorgen.
Een wereldprimeur scoorde Energique met een veterinaire dieetlijn.
Karel: ‘Eén op de vijf hondeneigenaren voert rauw vlees. Wanneer hun dieren een probleem als blaasgruis of diabetes krijgen, kon een dierenarts bij gebrek aan een vers voedingsalternatief alleen een dieet in brokvorm of blikvoeding voorschrijven. Hondenbezitters willen rauw vlees en dan zie je ze het donkere circuit van Dokter Google of internetfora induiken. Daar is geen dier bij gebaat en dat hoeft nu niet meer.’
Gezond oud worden
Rauw vlees is het beste voor de hond: ‘Vroeger at de hond met de pot mee, maar dat is achterhaald. Hamburgers en worsten van topkwaliteit, dat heeft een hond nodig. Wat wij doen is het optimaliseren van wat de natuur voortbrengt, hoewel het bij huisdieren niet draait om het behoud van de soort maar om gezond oud worden, zeg maar het behoud van het dier zelf. In beide gevallen is goede voeding van belang.’
Afval zit er niet in het vlees van Energique. Wel wordt het meeste van het dier gebruikt.
Karel: ‘Net zoals bij mensen. Wij houden ook het randje vet op de sukade en gebakken lever met spek.’ Van welk dieren het vlees afkomstig is staat aangegeven op de verpakking: rund, kip, paard, hert, eend, zalm, witvis. Het is een prachtig palet. De hele schijf van vijf zit erin met een perfecte balans van voldoende aminozuren, vitamines en vetzuren. De maaltijden worden met zorg samengesteld.
Een eenzijdige maaltijd vormt rauw vlees niet, ook niet als dagelijks hetzelfde menu in de bak ligt, laat Esmae weten.
‘Honden die verse voeding van ons eten blijven vitaal en ondervinden geen problemen aan spieren, gewrichten en zenuwen. We doen geen concessies aan de kwaliteit,’ aldus Esmae.
Vega
De wetenschap staat niet stil en de ontwikkeling van ecologische vegaproducten evenmin. ‘Zo ontwikkelden we voor een Duits merk voeding met kastanje als koolhydraatbron. Voor het eiwit gebruikten we de buffaloworm, ook wel gebruikt in proteïneproducten voor sporters.’
Ze blijkt niet gevoelig voor ‘mooie praatjes’: ‘Wij maken voeding voor honden, niet voor hun baasjes.’ Karel valt haar bij: ‘Wat wij de honden voorzetten kan een mens ook eten. Wij zijn geen zweverige types en houden niet van gezwets.’
Esmae: ‘In Amerika wordt de microbiële veiligheid geborgd door het voeding onder druk van zesduizend bar te bewerken. Energique is de eerste Europese diervoedingsproducent die HHP – high pressure processing – toepast. Diervoedingsspecialist Esther Hagen-Plantinga ontwikkelde zeven diëten die wij uitsluitend via dierenartsen verkopen.’
Niuew vrieshuis
Energique groeit zo hard dat een nieuw vrieshuis wordt gebouwd naast de panden die al in gebruik zijn. Productielijnen worden steeds uitgebreid en de productie is flink opgeschaald. Sinds 2015 is het bedrijf meer dan verdubbeld in omzet. Het nieuwe geautomatiseerde vrieshuis is 12 meter hoog, 35 meter diep en 15 meter breed en heeft een capaciteit van 1.100 pallets. De expeditie is in het gebouw geïntegreerd. Er is overcapaciteit maar dat is geen probleem want er kan aan derden worden verhuurd.
Karel: ‘Wij anticiperen op verdere groei.’
De drive van de twee werkt aanstekelijk. Het ondernemen zit in hun bloed.
‘Wij hebben een hekel aan blabla, aan half werk en aan gebakken lucht, behalve wanneer we in onze favoriete restaurants zitten, haha!’
Albert van Keimpema