Woning Hoekwoning
Bouwjaar 1900
Adres ’t Bosk 12 Wommels
Bewoner Hendrik de Jong (39)
WOMMELS – Freule Clara Jacoba de Vos van Steenwijk (1869-1960) was een sociaal bewogen dame die veel goed heeft gedaan in Wommels, waar de naar haar vernoemde jongenskaatspartij (de Freule) sinds 1903 wordt gehouden. Ze zette zich ook in voor de armen en kon het niet aanzien dat zij vaak slecht behuisd waren. Om die reden liet zij bij het ingaan van de 20ste eeuw drie kloeke huizenblokken bouwen.
De huur bedroeg een gulden per week. Elk blok bestaat uit vier hoekwoningen, twaalf dus in totaal. Een bijzondere bouwvorm die 121 jaar later nog steeds gewild is, met name bij starters en singles zoals Hendrik de Jong, begeleider van mensen met een verstandelijke handicap.
‘Nu is de huur van ruim 300 euro ook niet al te hoog,’ zo verklaart Hendrik waarom de ‘Freulewoningen’ zoals ze worden genoemd nooit lang leegstaan.
De freule heeft maar vier jaar in Wommels gewoond – van 1898 tot 1902 – maar ze was in die korte tijd nadrukkelijk aanwezig vanwege haar oog voor de noden en zorgen van mensen die onder het bestaansminimum leefden. Ze werd geboren in Zwolle en kwam in Wommels terecht nadat ze haar verloving had verbroken. Dat was toen nog een schande. Daarom werd ze door de familie verbannen naar de villa van haar neef Wiardus Willem Hopperus Buma die burgemeester was van de gemeente Hennaarderadeel. Na vier jaar vertrok de freule naar Engeland en daarna naar Canada waar ze ligt begraven. Eén keer keerde ze terug naar Wommels, in 1932. Hopperus Buma bleef niet lang in Wommels. Het boterde niet tussen hem en de orthodoxen. Getergd liet hij in 1907 zijn villa steen voor steen afbreken en in 30 schepen over de Zuiderzee vervoeren om het huis in Heemstede te herbouwen! De villa is later afgebrand. Alleen een zilveren replica, de wisselprijs van de kaatspartij, herinnert nog aan de villa.
De herinnering geldt ook voor de Freulewoningen van woningcorporatie Elkien. Ze ogen fraai en lijken groter dan ze in werkelijkheid zijn. In feite zijn het kleine huizen: keuken met bar (origineel!) en woonkamer vormen een geheel en boven is een slaapkamer.
‘Vroeger woonden hier gezinnen,’ zegt Hendrik. Je gelooft het niet als je het ziet. De berging was ook krap. Uitbouwsels bieden thans meer ruimte, onder meer voor douche en wc. Helaas detoneren de nieuwe gevels met het fraaie, oude metselpatroon van de woningen. In een keldertje kun je voorraad kwijt.
‘Voor stellen en alleenstaanden is het prima te doen. Je woont hier knus en gerieflijk in het centrum van het dorp vlakbij de terp. Ik heb met nummer twaalf mazzel want mijn tuintje is een van de grootste,’ aldus Hendrik, die in Easterein is opgegroeid. Hij voetbalt daar nog steeds (bij SDS). Als spits staat hij zijn mannetje, ook al nadert hij de 40. Wommels kent hij van vroeger, van het kaatsen.
‘Ik heb tweemaal met Easterein aan de Freule meegedaan. Tweemaal gingen wij tegen de latere winnaar onderuit, Minnertsgea en Stiens.’
Wommels is een vitaal dorp in de Greidhoek met een hechte mienskip van tweeduizend inwoners.
Hendrik: ‘Het heeft alle faciliteiten; een supermarkt, een kroeg, een kapsalon, een zalencentrum, een zwembad en een bedrijventerrein. Er staat een basisschool en tot voor kort ook nog een middelbare school (mavo) van het Bogerman College. Die is twee jaar geleden opgeheven. Het gebouw wordt omgevormd tot wooneenheden voor starters. Zo probeert men de jeugd in het dorp te houden.’
Dan is Wommels ook nog het dorp van Habtamu de Hoop aan wie het dorp wat meer bekendheid heeft te danken. Habtamu is jong (23 jaar), geadopteerd en van Ethiopische afkomst. Hij is voor de PvdA in de Tweede Kamer gekozen.
Hendrik: ‘Hij doet het goed. Wij zijn best wel een beetje trots op hem.’
Dat zou de freule ook goed hebben gedaan: dat er tegenwoordig maatschappelijke kansen zijn voor iedereen.
Albert van Keimpema
