LEEUWARDEN – De top van It Swettehûs aan de westkant van Leeuwarden is bereikt. Op het dak van de nieuwe bediencentrale hesen bouwvakkers en brugwachters de vlag. Op de balustrade daaronder zong Piter Wilkens toepasselijk zijn Brêgewipper shanty. Eind 2021 konden de brugbedieners er hun werk gaan doen. Dan staat er een nieuw gebouw voor 40% gemaakt van hergebruikte materialen en vol duurzame innovaties.
‘Fantastisch dat onze hoge circulaire ambities nu ook echt zichtbaar worden,’ aldus gedeputeerde Avine Fokkens-Kelder. Zo hebben meer dan 100 Basralocus-meerpalen uit provinciale vaarwegen inmiddels een tweede leven gekregen in het gebouw.
‘De verweerde, nautische palen passen perfect bij de robuuste uitstraling en de functie die het gebouw krijgt,’ zegt zij.
Aquathermie
Later kwam naast het gebouw een haven met los- en aanlegkade voor werkschepen. De kade is gemaakt van gebruikte damwanden uit het Van Harinxmakanaal. Op de damwanden werden leidingen geïnstalleerd die thermische energie uit de bodem en het oppervlaktewater halen voor verwarming en koeling van het gebouw. Deze vorm van aquathermie door energiedamwanden is een primeur voor Fryslân.
‘Wij zijn trots dat we de ambities van de provincie waar mogen maken. Een dergelijk project past bij ons bedrijf en onze filosofie. Door de intensieve samenwerking en kennisdeling met de provincie bewijzen we in de praktijk dat we uitstekend in staat zijn om prachtige circulaire gebouwen te realiseren,’ zegt Biense Dijkstra, directeur van Bouwgroep Dijkstra Draisma die de brugbedieningscentrale bouwt.
Hij zei dat lef wordt getoond: ‘Dit mooie project voldoet aan hoge eisen. Dit staat voor onze Friese uitdrukking Net sizze mar dwaan. Hier tonen wij aan wat we echt kunnen. Dit is geen circulariekoek maar echte circulariteit. We kennen drie duurzame economieën. Lineair komt in de afvalbak terecht, recycling na een aantal keren hergebruik ook, maar circulair. Het is het meest moeilijk om uit te voeren, maar hier gebeurt het. Veertig procent van Nederland kijkt naar ons. Diederik Samsom noemde ons als voorbeeld in Europa, daar mogen we best trots op zijn. Iemand die iets wil bereiken zorgt voor een oplossing, iemand die niet wil zorgt voor een excuus. Hier zijn geen excuses. Wij laten zien waar we goed in zijn.’
Kritiek had hij ook: ‘De lisdodde is volledig biobase, maar helaas wordt deze isolatievorm niet goed door de landelijke overheid voor beloond. Nog teveel wordt de bestaande industrie intact gehouden. Niet in Friesland. Gebruik van beton dat dertig procent gerecycled is, hout waar het kan en biobase waar mogelijk. Ga zo door provincie, wij zijn er klaar voor! Laat de rest van de wereld zien wat vandaag al kan.’
