DELFSTRAHUIZEN – Het is misschien wel de beroemdste auto van Nederland, de Citroën SM van Johan Cruijff in de vroege jaren ’70. De foto dat hij poseert voor zijn bolide is iconisch. Zó jaren ’70. De voetbalvedette met halflange haren, gestoken in gele coltrui, lammy om de schouders. Auto en speler vormen een twee-eenheid: snel, stijlvol, elegant. Het design is onovertroffen, voortgeborduurd op de wereldvermaarde DS, beter bekend als de ‘Snoek’.
In 1961 ging Citroën van start met ‘Project S’ met als doel een luxe, sportief model te ontwikkelen dat een topsnelheid van 180 km per uur kon halen en was voorzien van allerlei technische snufjes zoals meedraaiende koplampen en de zelf centrerende snelheidsafhankelijke stuurbekrachtiging! Doel van de deze nieuwe besturing was om een hoog motorvermogen te combineren met voorwielaandrijving, wat een koersvaste, veilige besturing moest garanderen bij hoge snelheden ver boven de 200 km/h. Dit effect werd bekrachtigd zodat vanaf 65 km/u het stuurwiel merkbaar zwaarder draaide, en bij hogere snelheid afnam en de auto rechtuit een goede stabiliteit vertoonde.
Er werd voor een nieuw motorblok in 1963 contact gezocht met Maserati. Om de krachtige V6-motor van dit Italiaanse topmerk voor de SM te gebruiken kocht Citroën in 1968 Maserati. Van 1970 tot 1975 was de SM in productie. Met succes: de SM won in 1971 de rally van Marokko.
Later stootten de Fransen de Italianen af. Waar de letters voor staan is niet helemaal duidelijk. Het kan zijn Sa Majesté (Hare Majesteit) maar ook Sport Maserati.
De motor werd uitgevoerd in twee versies: een 2,7 en een 3.0 liter. De laatste versie was bedoeld voor de Amerikaanse markt waarvoor de handversnellingsbak plaatsmaakte voor een drietrapsautomaat.
Eigenaar van deze puntgave prachtauto in de Amerikaanse versie is Doeke Brouwer. Via een importeur haalde hij hem naar Nederland.
‘Hij komt uit Californië. Altijd mooi weer daar, droog. Er zaten maar twee roestplekjes op. Ik heb de auto helemaal kaal gemaakt, geplamuurd en in de originele lakkleur gespoten. Kortgeleden heb ik de motor laten reviseren. Die heeft in de nieuwe conditie nog maar enkele honderden kilometers gereden,’ aldus Doeke.
Er zijn er in de vijf productiejaren het lage aantal van twaalfduizend gebouwd, waarvan er slechts 98 in Nederland zijn verkocht.
Doeke: ‘Als automaat zijn er tussen de drie- en vierhonderd gemaakt. De meeste zijn gesloopt of in de prak gereden, dus kun je nagaan hoe zeldzaam deze auto is.’
De waarde loopt daarom al gauw richting een ton.
Volgens Doeke is deze auto ‘een complexe dame’.
‘Monteurs worden er stapelgek van. Als een zekering vervangen moet worden, moeten ze eerst het waterreservoir eruit halen. De motor ligt er namelijk verkeerd om in. De versnellingsbak is vóór de motor met voorwielaandrijving geplaatst. Dus op de vooras om zo weinig mogelijk kracht te verliezen. Maar het maakte de bouwers niks uit. Deze auto moest uniek worden.’
Vroeger had Doeke twee Snoeken. Hij weet dus wat het is om Citroën te rijden. Net als de Snoek rijdt de SM door het hydropneumatisch veersysteem met een constante wafenhoogte en een kastafhankelijke remdruk geweldig: ‘Zoveel rijcomfort ervaar je niet in andere auto’s. Het gekke natuurlijk is dat het sportieve karakter niet overeenkomt met de vering. Je golft over de weg, je voelt niets. Deze auto is duidelijk gebouwde voor de Franse wegen met kinderhoofdjes en zo, en niet voor de Duitse autobaan.’
Albert van Keimpema
