WOUDSEND – Omke Jan is een ‘boergondisch’ restaurant waar het goed toeven is. Geen liflafjes, wel een mooie bout. Wat nou vlees minderen zoals tegenwoordig gepropageerd; vlees met natuurlijke vetten, eiwitten en mineralen is supergezond. Laat u niks wijsmaken door de voedselpolitie. De missie van Omke Jan is boeren en burgers verbinden door te koken zonder fratsen. Farmhouse cooking, noemen ze het. Omke Jan is een goed antwoord op doorgeschoten eettrends en betutteling. Daarom zijn gastronomen blij met dit etablissement aan de Ee in Woudsend, waar je ook heerlijk kunt logeren.
Speciaal ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan vierde de zaak het eerste lustrum met een diner voor de leden van de stamsociëteit De Dorstige Koopmannen.
Die naam refereert aan de historie. Uitbater Jan Bles jr. (61) was, na vele jaren internationaal bij FrieslandCampina te hebben gewerkt, toe aan wat anders. De corporate zuivelwereld werd hem te ambtelijk. Een Bles moet de vrijheid hebben, moet kunnen ondernemen en anticiperen op ontwikkelingen. Een nieuwe uitdaging vond hij in een oude dorpsboerderij in het stegenpatroon in het hart van Woudsend.
Samen met levenspartner en mede-eigenaar Nienke de Boer ondernam hij een megaverbouwing.
Lachend: ‘Je koopt een boerderij en de volgende dag word je wakker en denk je: wat nu?’
Omke Jan werd de naam. Die heeft echt bestaan. Het is de oom van Jans heit Jan Bles (90), oud-directeur van de Frico en een grote naam in de Friese zuivelwereld. Omke Jan Bles sr. (1888-1969) werd door zijn oomzegger bij de opening in 2017 treffend geschetst. Het was een man van gezelligheid, van een smout praatsje en folk om de doar.
‘Hij was een veekoopman en dat is wat anders dan een veehandelaar. Een veekoopman is een vertrouwensman die het beste met de boer voor heeft, die kan omgaan met de commissie die hem wordt toevertrouwd. Afrekenen deed hij bij voorkeur in het café, op zaterdag wanneer de boeren het melkgeld van de fabriek kregen uitgekeerd, aan de gelagtafel. Dat was een heilige tafel waar je niet zomaar aan kon zitten. Als Omke Jan een boer had betaald zei hij steevast: segen mei’t jild. Vervolgens kreeg het omsittend laach een borrel aangeboden. Omke was een man van eenvoud, zonder franje, want dan hou je ’t langste vol, vond hij. Maar hij gaf kleur aan het leven. Niet door moppen te tappen, maar door getapte levenswijsheden.’
Met de drank moest je als koopman om kunnen gaan. Zonder smeermiddel ging het namelijk niet.
‘Omke zei: hannel mei drank is min, hannel sûnder drank is noch folle minder.’
Jan moest blij zijn met zijn naam, vond Omke.
‘Hwant Jan en Manchester (de ribfluwelen broek) gean noait tenein.’
De leden van De Dorstige Koopman zijn denkers en doeners, medefinanciers van de zaak, en dus ambassadeurs in de ware zin van Omke Jan.
‘Ze zijn me heel dierbaar,’ zei Jan.
Tot de gasten behoorden Wiebren Dijkstra (geboren in Oudehaske) en zijn vrouw Meintje Krikke uit Overveen. Wiebren, een volle neef van Jan (moeder Aukje is een zus van heit Jan), heeft internationaal voor Shell gewerkt in de exploratie van olie en gas (Syrië, Qatar, Türkmenistan, Kaspische Zee). Hij was vier jaar baas over het Slochteren-veld, de grootste aardgasbel ter wereld waar nog 500 miljard kubieke meter in de grond zit.
‘Wij zouden daar nog jaren mee kunnen,’ aldus Wiebren, die een gestage energietransitie zonder deadlines voorstaat om betere beslissingen te nemen en een betere infrastructuur te realiseren waardoor de transitie geen nadelige economische effecten sorteert. Het aardbevingsbestendig maken van het gebied is volgens hem technisch oplosbaar.
De Europese Unie heeft onlangs aardgas een groen label gegeven. Alleszeggend, meent Wiebren. Zon- en windenergie zijn volgens hem gedateerd vanwege de technologische ontwikkelingen en veel minder duurzaam dan men denkt: ‘De installaties gaan hooguit twintig jaar mee en ze zijn niet circulair.’
