Het jaar 2021 was een jaar met vele gezichten. De samenleving was afwisselend in ‘lock down’ en ‘open up’. De wereldwijde economieën schoten na het afbouwen van de lock downmaatregelen uit de startblokken met groeipercentages die we zelden eerder hadden waargenomen. Ondersteund door een ruimhartig monetair en fiscaal beleid gaven consumenten vol overgave hun gespaarde geld uit en durfden producenten weer voorzichtig te investeren. De productie werd snel opgeschaald waardoor de vraag naar energie explodeerde. De olieprijzen stegen met ruim 50% omdat het aanbod door de OPEC te laag bleek en de winning van schaliegas nog moest worden opgestart. Sommige producten waren niet of slechts met grote vertraging te verkrijgen, de wereldwijde logistiek was ernstig verstoord en in vele sectoren was een tekort aan arbeidskrachten. Mede daardoor liep de inflatie snel op en bereikte niveaus die we sinds de jaren zeventig niet meer hadden gezien. Financiële markten maakten zich in toenemende mate zorgen over de snel oplopende inflatie maar de centrale banken communiceerden eensgezind dat dit een ‘tijdelijk’ fenomeen zou zijn. Later in het jaar kwamen ze daarop terug en besloten ze, teneinde markten gerust te stellen, hun obligatieopkoop-programma’s versneld af te bouwen. Ze toonden hun commitment om de inflatieverwachtingen te temperen. En met succes getuige de daling van de goudprijs in $ van ruim 5% in 2021.
Beleggers werden op hun zoektochten naar reëel (voor inflatie gecorrigeerd) rendement beloond door meer risico te nemen dan de spaarrekening of obligaties. Een wereldwijd gespreide aandelenportefeuille leverde ruim 25% rendement in euro’s op. De regionale keuzes van beleggers waren daarbij cruciaal. Het rendement op Amerikaanse aandelen stak met ruim 33% wederom schril af bij dat van Europese (21%) of Nederlandse (23%) aandelen, terwijl de Chinese aandelenmarkt als gevolg van dreigende faillissementen in de onroerend goed sector een negatief rendement van 16% scoorde. Niet alleen beursgenoteerde aandelen rendeerden goed. Private equityfondsen (niet beursgenoteerde bedrijven) rendeerden met ruim 55% nog veel beter.
De prijzen van Nederlandse koopwoningen stegen met ruim 20%. De huizenprijzen stonden per eind december 2021 86% hoger dan de waarden aan het einde van de financiële crises in 2013, een bijna verdubbeling in 8 jaar tijd.
De Euro was zwak in 2021. De aan olie gerelateerde Noorse kroon, de Zwitserse frank, de VS dollar en met name Chinese Yuan (11,2%) stegen in waarde ten opzichte van de Euro. De door Erdogan met zeer onorthodoxe maatregelen bestuurde Turkse lire daalde ruim 50% in waarde. Een opsteker voor vakantiegangers hoewel die rekening moeten houden met de hoge inflatie in Turkije.
Is het feest op financiële markten voorbij? Ik denk van niet maar de koersstijgingen op aandelenmarkten zullen bescheidener zijn dan de afgelopen jaren en een grilliger verloop hebben. De feitelijke en verwachte inflatie en de beleidsreacties van centrale banken daarop, de oplopende geopolitieke spanningen en het verdere verloop van Covid-19 kunnen kortstondig roet in het eten gooien maar de trend is opwaarts gericht.
