Ergens in de tweede helft van de jaren negentig, zag ik ooit een ‘fax’ – de voorloper van email – voorbijkomen, waarin een ondernemer opriep om vooral niet met het bedrijf waar ik destijds werkte, zaken te doen. ‘Zij verzieken de markt’, was een van de uitspraken. Het leveren van computer gerelateerde producten aan branchevreemde kanalen was iets dat toch niet geaccepteerd kon worden. Destijds groeide deze markt zo snel dat ‘wij’ vonden dat de consument op de hoek van de straat verbruiksartikelen moest kunnen kopen. Dat was een mooie kans om veel nieuwe verkooppunten te scoren.
Er zijn altijd ondernemers die energie steken in ‘het trachten om bewegingen in de markt tegen te gaan’. Zoals de elektronicareus Media Markt regelmatig het leven zuur gemaakt werd, omdat die toch vooral geen vergunning mocht krijgen. Daar gaan de kleinere lokale elektronicawinkels te veel last van hebben, was het argument. En natuurlijk pakt een grote prijsagressieve retailer veel van de markt. Ze spelen in op een grote markt en dus moet je alleen maar gelukkig zijn met dergelijke retailers in je verzorgingsgebied. Ze trekken veel consumenten en laten ook altijd steken vallen, waar je als lokale held op kan inspelen. Maar ja, klagen is gemakkelijker dan kansen benutten.
De meeste marktbewegingen vinden plaats in industrieën die interessant zijn. En dat is mooi, want dat houdt je scherp. En doe je niet mee aan die evolutie, dan lig je eruit.
‘Meebewegen’ klinkt misschien simpel, maar is onderdeel van de definitie van ondernemerschap. Veel retailers hebben plaats moeten maken, omdat ze bleven doen wat ze altijd deden. Niet toevallig waren dat ook vaak de fanatiekelingen in het klagen over de marktomstandigheden. Dat is ook logisch, als je in het heden blijft steken, is klagen het enige wat er overblijft.
Het totale winkelbestand is de laatste 10 jaar met 11% afgenomen (bron: CBS). Dat is natuurlijk veel, maar gezien het aandeel verkopen via webshops, valt dit behoorlijk mee. Er zijn veel meer dan 11% van de winkels verdwenen, maar er is ook veel voor teruggekomen. Het is voor de gemiddelde kwaliteit van de winkels prima als er retailers verdwijnen. Geen Megapool, Expo, Schoenenreus, V&D, Kijkshop en Free Record Shop. Maar Rituals, ICI Paris, Dille & Camille, Douglas en Bever.
Dat wat ervoor terugkomt is altijd sterker. Het is aangepast aan de marktomstandigheden. Zo geldt het ook voor veel zelfstandige retailers, die op lokaal niveau fantastisch weten te scoren, omdat ze simpelweg wat toevoegen aan de markt.
Draai je de standaardrondjes of ga je inspelen op de mogelijkheden? De gehele digitale revolutie heeft voor heel veel mooie veranderingen in de markt gezorgd. Nu staan we aan het begin van een nieuwe gamechanger: ChatGPT. Met zijn nauwkeurige en snelle antwoorden op vragen, biedt ChatGPT een waardevolle oplossing voor retailers en merken om hun klantenservice te verbeteren en hun digitale aanwezigheid uit te breiden. Je kunt nu alles hierover al gaan volgen en trachten in te schatten wat je er wanneer mee kunt. Als je het omarmt als kans, is het altijd sterker als de bedreiging.